itirmək

itirmək
f.
1. Diqqətsizlik üzündən harada isə salmaq, yaxud məlum olmayan yerə qoymaq, hara qoyduğunu bilməmək. Açarı itirmək. – . . Mən . . gördüm, pullarını itirmişdi, bütün ciblərini axtardı, çevirdi, axırda birindən tapdı. C. C.. // Qeyb etmək, əlindən çıxarmaq. . . Sevdiyi qızı həmişəlik itirə biləcəyi fikri <gənci> dəli edə bilərdi. Ə. Ə.. 2 məc. Məhrum olmaq, qeyb etmək. Oğlunu itirmək. Ərini itirmək. Dostunu itir- mək. – Zəhra analarını itirmiş bu üç qızın halını, ürək parçalayan səmimi göz yaşlarını görərək ixtiyarsız gözləri yaşardı. S. H.. Ata-anasını (ata və anasını) itirmək – yetim qalmaq. Lap balaca yaşlarında o, ata və anasını itirmişdi. M. İ..
3. Malik olduğu əvvəlki keyfiyyətindən məhrum olmaq. Təravətini itirmək. Danışıq qabiliyyətini itirmək. İşləmək qabiliyyətini itirmək. – Araba yolunun kənarlarındakı qanqal və sirkanlar yaşıl rəngini çoxdan itirib bozarmışdı. M. İ.. Sonradan kor olanlar gün işığından danışan kimi <Səttarzadə> də itirdiyi cavanlığından həsrətlə danışır. M. C..
4. Hədər yerə, mənasız, səmərəsiz sərf etmək. Boş-boşuna pul itirmək. – Dünənki aydın havada Cavanşir qəsəbəsindən çıxmaması, günü hədər itirməsi Zərrintac xanımı ağrıdır. S. R..
5. Yox etmək, yoxa çıxarmaq. Deyərəm, nökərlər başını kəsər; İtirərlər, qalmaz səndən bir əsər! H. K. S.. // Qovmaq, rədd etmək.
6. məc. Örtmək, gizlətmək. Bu gün <Salmanın> paltarı bədəninin yastı-yapalaqlığını bir qədər itirirdi. M. İ..
7. Bax itirtmək. <Əhməd:> . . Hərgah Cabbar bəy razı olsa, mən onun oğlunu bir gündə bu vilayətdən itirrəm. N. V..
8. Köməkçi feil kimi isimlərlə yanaşı işlədilərək mürəkkəb feil və müxtəlif ifadələr düzəldilir; məs.: ağlını itirmək, başını itirmək, özünü itirmək, huşunu itirmək.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • itirmə — «İtirmək»dən f. is …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • itirməx’ — (Şəki) söndürmək. – Mürsəl, tez ol, ocağı itir …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • itirilmək — «İtirmək»dən məch …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • iz — is. 1. İnsan və ya heyvan ayağından səth üzərində qalan nişanə; ləpir. Canavar izi. Qarın üstündə dovşan izi var. – Talada quzu gördüm; Bir maral izi gördüm; Endim bulaq üstünə; Sevdiyim qızı gördüm. (Bayatı). Dəvə ləpirindən, ayaq izindən;… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • baş — is. 1. İnsan bədəninin kəllə və sifətdən ibarət olan yuxarı hissəsi. İri baş. Onun başı ilə bədəni arasında tənasüb yoxdur. – Baş bədənin tacıdır, gözlər onun daş qaşı. (Ata. sözü). // Heyvan bədəninin beyin olan yuxarı və ya ön hissəsi. Toğlular …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmək — f. 1. Öz ağırlığının təsiri ilə yerə enmək, yuxarıdan aşağıya enmək, tökülmək. Göydən üç alma düşdü. . . (nağılların sonu). Paraşütlə düşmə. Qayadan dərəyə iri daşlar düşürdü. – Bu zaman bir bomba düşür uzağa; Dalğa vurub onu sərir torpağa. M. R …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • öz — əvəz. 1. Şəxsinə, özünə aid olan, xas olan, mənsub olan. Öz kitabı. Öz şeyi. Öz yerindən durmaq. Öz vətəninə qayıtmaq. Öz fikrində qalmaq. – Birdən <İskəndərin> tərlan qanadlı xəyalı uçub, öz vətəninə – doğma Azərbaycan elinə getdi. Ə. Vəl …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dil — 1. is. 1. anat. İnsan və onurğalı heyvanların ağız boşluğunda olub, qidanın çeynənilib udulmasına kömək edən və onun dadını bildirən, insanda isə, əlavə olaraq, danışıq səslərinin əmələ gəlməsində iştirak edən orqan. Dillə dadmaq. Dili ilə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dumanlanmaq — məch. 1. Dumanla (tüstü ilə) örtülmək (dolmaq); duman basmaq, duman bürümək. Hava dumanlandı. – Toz ərşə dayandı, göy dumanlandı. Ə. C.. // Duman qalxmaq, tüstü çıxmaq. Bu sadə tonqalın yaşıl tüstüsü; Gecənin qoynunda dumanlanırdı. S. V.. //… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • güc — is. 1. Canlıların əzələlərini gərginləşdirmə vasitəsilə fiziki hərəkətlər etmə qabiliyyəti; insanın (heyvanın) fiziki enerjisi, qüvvəsi; qüvvə. Görsün mən dəlinin indi gücünü. «Koroğlu». Gücünə bax, şələni bağla. (Ata. sözü). Güc almaq –… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”